"Ludzie, których powinieneś znać, bo zmienili świat" Monika Kassner

Wydawnictwo: Universitas

Liczba stron: 195

Moja ocena : 5/6

Drugi już raz mam do czynienia z książką autorstwa pani Moniki Kassner, i powiem Wam, że to co, z czym się zapoznałam, bardzo mi się podoba! Pierwszą powieścią była "Sprawa Salzmanna" - kryminał retro osadzony na Śląsku, częściowo napisany gwarą, natomiast ta historia jest już zupełnie inna, stanowi bowiem zbiór mini biografii, przybliżający młodym czytelnikom losy ciekawych ludzi, którzy w jakiś sposób zmienili świat.

Kiedy przyjrzymy się bliżej dokonaniom bohaterów tej książki, zauważymy, że większość z nich nie była aż tak spektakularna, aby zapisać się złotymi zgłoskami na kartach historii, jednak każda z tych osób zostawiła po sobie ważny ślad w kulturze, nauce czy medycynie, coś, co przetrwało do dziś i aktualnie jest dla nas czymś naturalnym. Natomiast, co przykre, nikt z nas nie zastanawia się specjalnie, skąd się to wszystko tak naprawdę wzięło.

Nie będę ukrywać, że i dla mnie większość nazwisk była nieznana. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że ktoś musiał odkryć witaminy, fale mózgowe, opracować podstawy zbilansowanej diety, czy być propagatorem higieny, jednak, kto to był, tego już nie umiałabym powiedzieć. I to jest naprawdę smutne, że tak wiele znakomitych postaci jest nam zupełnie obcych. Często nie potrafimy nawet przyporządkować konkretnych nazwisk do określonej dziedziny życia, a to przecież dzięki tym ludziom współczesna farmacja, medycyna, nauki ścisłe i humanistyczne mogą być na takim, a nie innym poziomie. Ktoś musiał zapoczątkować przecież pierwsze badania i być pionierem w swojej dziedzinie, żeby inni mogli czerpać później z jego doświadczenia.

Bardzo podoba mi się koncepcja tej książki, czyli pokazanie czytelnikom osób, które zmieniły świat, a ich dokonania towarzyszą nam codziennie. Choć z założenia mini biografie przeznaczone są dla młodszych czytelników, ich język jest prosty, dostosowany do odbiorcy, a rozdziały krótkie z najważniejszymi informacjami, to i dorośli znajdą w tej książce wiele dla siebie. Notki o poszczególnych postaciach nie są suchymi faktami, o których zapomnimy praktycznie od razu po przeczytaniu, tylko zapiskami krótkich scenek z życia, przybliżających nam całokształt ich dokonań. Często nawiązują do pochodzenia, dzieciństwa czy wspominają, jak potoczyły się dalsze losy bohaterów. Do tego, każdy rozdział zakończony jest kolorowanką, która wizualnie zapoznaje młodego czytelnika z danym bohaterem.

Książka zawiera 20 mini biografii, wśród których znajdziemy charakterystykę naukowców, przedsiębiorców, humanistów, wynalazców czy artystów. I tak, przedstawicielem nauki jest Adolf Beck, badacz fal mózgowych, z którego doświadczenia korzystali później zachodni uczeni, Kazimierz Funk, odkrywca witamin, opracował też podstawy zbilansowanej diety, a także Henryk Klawe, twórca autorskiego specyfiku z żelaza na anemię oraz mleka modyfikowanego dla niemowląt. Możemy poczytać również o wynalazcach: Kazimierzu Żegleniu, twórcy kamizelki kuloodpornej, czy Kazimierzu Prószyńskim, wynazacy pleografu, którym nagrywał i odtwarzał filmy jeszcze przed braćmi Lumière. Lekarzu, Marcinie Kacprzaku - propagatorze higieny, który stworzył program Światowej Organizacji Zdrowia, a także artyście, Wacławie Niżyńskim, światowej sławy tancerzu baletmistrzu. Poznamy bliżej Zuzannę Ginczankę, poetkę okresu międzywojennego, publikującą w Skamandrze, a także działaczkę społeczną Janinę Omańkowską, nauczycielkę walczącą o prawa kobiet, prowadzącą tajne nauczanie w czasach rusyfikacji. Omańkowska jakiś czas później, wraz z Wojciechem Korfantym, wystartowała w wyborach do Sejmu Śląskiego i została pierwszą kobietą - marszałkiem.

Z innych ciekawych postaci, będziemy mogli poznać bliżej Ludwika Zamenhofa, twórcę uniwersalnego języka esperanto, Mateusza Zaruskiego, założyciela Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego i TOPRu, przedsiębiorcze kobiety: Helenę Rubinstein, założycielkę pierwszego na świecie salonu piękności, Klaudię Sigalin, pomysłodawczynię pierwszej w Warszawie pijalni kefiru, napoju, który do końca XIX wieku był w Polsce zupełnie nieznany, a także Marię Hirszbein, założycielkę wytwórni filmowej Leo Film, znanej z ambitnych filmów, z dobrą obsadą, skierowanych do polskiego widza. W książce przeczytamy też o Samuelu Goldwynie, założycielu wytwórni filmowej, której czołówka z ryczącym lwem znana jest do dzisiaj, Antonim Cierplikowskim, znanym, jako Antoine de Paris, światowej sławy fryzjerze, czy Leonardzie Chessie, pomysłodawcy muzycznej wytwórni Chesse Records, gdzie wiele lat później swe płyty nagrywali Rolling Stonesi.

Z lektury dowiemy się też czegoś więcej o Stanisławie Fenrychu, hodowcy pomidorów, który wymyślił pomidorowy sos, znany później, jako keczup, budowniczym Rudolfie Modrzejewskim, konstruktorze najdłuższego mostu wiszącego w 1926 roku oraz archeologu, Kazimierzu Michałowskim, odkrywcy świątyni Totmesa III, zabytków w Aleksandrii oraz nubijskiej katedry w Faras. 

Wszystkie 20 postaci łączy fakt, iż urodzili się na ziemiach polskich. Los zazwyczaj ich nie oszczędzał, stad też ich dalsze losy można śledzić z przeróżnych zakątków świata. Często dopiero za granicą mogli oni rozwinąć swoje talenty i osiągnąć sukces, niestety, równie często, prześladowani za swoje żydowskie pochodzenie, przedwcześnie odeszli z tego świata.

"Ludzie, których powinieneś znać, bo zmienili świat" to naprawdę ciekawa lektura, nie tylko dla najmłodszych. Starsi również znajdą w niej coś dla siebie. Ja na przykład poczułam się zachęcona do poznania bliżej poezji Zuzanny Ginczanki, o której wcześniej właściwie nie słyszałam, a jeżeli książka inspiruje, informacją o niej trzeba się nią dzielić ze światem!

Sardegna