"Rana" Wojciech Chmielarz

Wydawnictwo: Marginesy

audiobook: czas trwania 11 godzin 1 minuta

Moja ocena : 5/6

lektor: Grzegorz Damięcki

"Rana" Wojciecha Chmielarza jest kolejnym audiobookiem, który udało mi się przesłuchać w ramach darmowego abonamentu Empik Go. Dlaczego zdecydowałam się akurat na ten tytuł, przeglądając bogatą listę audiobooków dostępną w serwisie? Otóż, postanowiałam poznać kolejną powieść Wojciecha Chmielarza, bo jak do tej pory przesłuchałam tylko "Osiedle marzeń" i na tym się kończy moja znajomość ksążek autora. Skłoniłam się też ku temu tytułowi, gdyż "Rana" jest historią jednotomową, a do tego idealnie wpasowała do mojego majowego wyzwania Trójka e-pik, do kategorii "na pierwszym miejscu - dobro dziecka". 

Na początku muszę zaznaczyć, że książka nie jest łatwa. I choć bardziej określiłabym ją jako obyczajówkę z rozbudowanym wątkiem kryminalnym, niż taki typowy kryminał, to i tak lektura robi wrażenie, jest  przejmująca, a o niektórych wątkach czyta się naprawdę ciężko. Nie dość, że większosć makabrycznych wydarzeń rozgrywa się w szkole, czyli miejscu mi bliskim, to do tego porusza jeszcze wątek przemocy w rodzinie, ale nie tylko fizycznej, ale też psychicznej, a takżę chłodu emocjonalnego rodziców względem dziecka. Trudno czyta się o takich sprawach, a kiedy w to wszystko wrzucone są jeszcze wątki innych dysfunkcyjnych rodzin, problem odrzucenia dziecka z autyzmem bądź Zespołem Aspergera, problemy nastolatków, które nie  mogą liczyć na wsparcie dorosłch, to z tego robi sie naprawdę ciężka lektura. 

Miejscem kluczowym, wokół którego rozgrywa się cała akcja i związane z nią zło, jest warszawska, prywatna szkoła podstawowa, ulokowana w odrestaurowanej kamiennicy, w której rządy sprawuje surowa dyrektora i jej mąż. Kobieta nie uznaje żadnych słabości i niesubordynacji u swoich nauczycieli, natomiast uczniów i ich rodziców traktuje raczej z pobłażaniem, na wiele rzeczy przymykając oko. Szkoła ma dobrą opinię w mieście, słynie z wysokiego poziomu i bogatej tradycji, tak naprawdę jednak jest to tylko otoczka do smutnej rzeczywistości, która rozgrywa się tam codziennie. Uczniowie z bogatych domów sprawiają nie lada kłopoty, wszelkie problemy wychowawcze są zamiatanie pod dywan, a do tego dyrekcja stosuje wobec swoich pracowników mobbing.

Kiedy pewnego dnia okazuje się że uczennica ósmej klasy Marysia, która wprawdzie pochodzi z biedniejszego domu i w szkole uczy się dzięki stypendium, popełnia samobójstwo rzucając się pod pociąg, dyrektorka robi wszystko, aby jak najszybciej uciszyć sprawę, żeby nie rzutowała ona w żaden sposób na renomę szkoły. Sprawa Marysi cichnie, jednak w szkole dalej nikt nie wie, co stało za samobójczym krokiem dziewczyny. Wydarzeniem tym wyjątkowo interesuje się pani Ela, dość niepokorna nauczycielka języka polskiego, która swoją ciekawością i stylem bycia ma szkole wielu przeciwników. Do tego, kobieta ma jeszcze jedną tajemnicę, którą skrywa skrzętnie przed światem, a ma ona ścisły związek z dyrektorką szkoły i jej rodziną. 

Elżbieta nie nawiązuje z nikim w szkole bliższych relacji, z wyjątkiem Klementyny, starszej nauczycielki matematyki, która po latach wróciła do zawodu. Klementyna również ma swoje sekrety, związane z przeszłością, które nie pozwalają jej na swobodę w kontaktach z innymi ludźmi, jednak z Elą udaje jej się nawiązać nić porozumienia. Kiedy więc nauczycielka polskiego nagle znika bez śladu, Klementyna podejmuje prywatne śledztwo, aby wyjaśnić co się stało z jej koleżanką, a pomaga jej w tym najbardziej znienawidzony przez wszystkich w szkole, uczeń ósmej klasy.

Wątek kryminalny toczy się własnym torem, a pomiędzy wierszami czytamy o olbrzymich problemach, jakie trawią współczesne rodziny. Przemoc fizyczna, gnębienie psychiczne, wyzwiska,  samotność, pracoholizm, małżeńska zdrada, nałogi, wczesna inicjacja seksualna, odrzucenie przez rówieśników, brak wsparcia i akceptacji rodziców, to tylko niektóre z wątków poruszonych w tej książce. Jest tego naprawdę sporo, stąd też do "Rany" podchodzi się bardzo emocjonalnie, zwłaszcza, kiedy jest się czytelnikiem - rodzicem. Ciężko czytać o takich bardzo zaburzonych relacjach w rodzinie, zwłaszcza pomiędzy matką a dzieckiem, samotnych ósmoklasistach, którzy choć na pozór wydaję się dorośli, tak naprawdę są jeszcze dziećmi potrzebującymi wsparcia i opieki.

Nie można zaprzeczyć, że wątek kryminalny "Rany" jest równie interesujący i prowadzi do dość zaskakującego finału. Wprawdzie nie takiego rozwiązania się spodziewałam, ale z drugiej strony myślę, że Autorowi udało się zakończyć tę historię w odpowiedni sposób. Podsumowując, powieść nie należy do lekkich, łatwych i przyjemnych, jeśli jednak się już na nią zdecydujemy, możemy być pewni, że trudne tematy zostną w niej potraktowane odpowiednio poważnie

  Sardegna