"Cząstki elementarne" Michael Houellebecq

Wydawnictwo: Świat Książki

Liczba stron: 364

Moja ocena : 3/6

Czuję się przytłoczona, zmęczona i "przemaglowana". Nie da się przeczytać "Cząstek elementarnych" i nic nie czuć. Atmosfera, jaką Houellebecq przedstawia w swej powieści jest na wskroś dekadencka. Nie pamiętam kiedy, albo czy w ogóle, czytałam książkę, która pokazuje taką pustkę emocjonalną, niezdolność do uczuć wyższych, poszukiwanie pozornego szczęścia i uprzedmiotowienie człowieka.

Mam bardzo mieszane uczucia po lekturze "Cząstek...", ale jedno wiem na pewno: to nie jest lektura na moje nerwy. Już sama forma książki nie jest łatwa w odbiorze. Jest to zlepek powieści obyczajowej, esejów i notatek popularnonaukowych.

Właściwie żadnej z tych części nie można oddzielić od pozostałych. Uzupełniają się one wzajemnie, można w nich znaleźć dopowiedzenia do niektórych kwestii.

Na pierwszy plan wysuwa się historia dwóch przyrodnich braci, Michela Dzierżynskiego i Bruno Clementa. Mężczyźni mają wspólną matkę, kobietę totalnie niedojrzałą i nieodpowiedzialną, która przed laty porzuciła swoich synów, a sama oddała się przyjemnościom hippisowskiego życia.

Michel jest trzydziestokilkuletnim biologiem molekularnym, który podporządkowuje całe swoje życie nauce i pracy naukowej. Wychowywany przez babcię, mimo że był otoczony przez nią opieką i troską, nie potrafi wykrzesać z siebie żadnych uczuć. Jedyny "zaczątek" uczuć pojawia się z jego strony do szkolnej koleżanki Annabell, jednak jego wyobcowana i oschła postawa zniechęca dziewczynę do jakiegokolwiek związku. Po latach Michelowi i Annabell przyjdzie się spotkać ponownie. Spróbują oni nawet stworzyć coś na kształt bliskiej relacji, jednak wszystko kończy się niepowodzeniem.

Równocześnie z historią Michela, przedstawiona jest egzystencją Bruna. Ten czterdziestoletni nauczyciel literatury ma całkowicie pokręcone życie. Od młodych lat uzależniony od pornografii i seksu, szuka coraz większych podniet. Udaje mu się w prawdzie założyć rodzinę i spłodzić syna, nie potrafi docenić swej rodziny, nie potrafi nawet nawiązać z nimi bliskiej relacji. Żona wydaje się mu nieatrakcyjna więc ciągle ją zdradza, wszystkie oszczędności wydaje na burdele, syna totalnie ignoruje. Wiecznie niezadowolony i zblazowany, znajdujący pociechę w krótkich chwilach seksualnego aktu i poszukuje jakiegoś niezidentyfikowanego szczęścia. Jego życie zmienia na chwilę Christine, którą poznaje na obozie organizowanym przez ruch New Age.

Życie obu mężczyzn jest beznadziejne i właściwie bez sensu. Tkwią w samotności, niezdolni do miłości, niszczą wszystkie relacje z bliskimi i życzliwymi im ludźmi.

Postawy Bruno i Michela zostały przedstawione, jako przykład postaw współczesnego społeczeństwa. Nastawionego na konsumpcję, egoizm, poszukiwanie wyimaginowanego szczęścia, doświadczanie nowych podniet. Autor w swych opisach nie szczędzi brutalności, perwersji, okrucieństwa, które są sporym kontrastem dla opisów beznadziei, znudzenia, wiecznego poszukiwania i nieokreślonej tęsknoty.

Wszystko przesycone jest nihilizmem i poczuciem ogólnej degradacji wartości moralnych. Jak dla mnie jest tego wszystkiego zdecydowanie za dużo.

Nie mam siły ani ochoty na taką analizę społeczeństwa. W głębi duszy nie wierzę też, że ludzkość osiągnęła aż taki poziom degradacji. Nie sądzę też, abym miała jeszcze kiedyś poświęcić Houellebecq'owi swój czytelniczy czas.

Książkę przeczytałam w ramach listopadowego wyzwania Trójki e-pik, jako powieść wydaną przed 2000 rokiem.

Sardegna